Juri Mur beschrijft de vernieuwingen in het kort. Zij levert ook twee voorbeelden mee van het gebruik van de activity builder zodat je snel kan zien hoe dat werkt en in elkaar zit. De nieuwe versie heeft enige tijd nodig om te downloaden maar installeert zich (op een Mac) verder netjes. Als je een werkende versie van Notebook hebt wordt dezelfde activeringscode gebruikt en hoef je dit niet meer handmatig in te voeren. Op het eerste gezicht maakt deze versie van Notebook ook beter gebruik van het computergeheugen wat de snelheid van het programma ten goede komt.
Hoe kan je vier op een rij inpassen in de les (hier met een SMART board)?
Voor de momenten dat je 10 minuten “over” hebt in een les en de leerlingen nog niet met de tassen bij de deur wilt hebben staan is het handig om een aantal SMART board Notebook bestanden klaar te hebben staan waarmee je snel iets kan doen. Vier op een rij is een bekend spel (twee teams, gele of rode schijfjes vallen altijd helemaal naar beneden, wie het eerste 4 schijfjes van dezelfde kleur op een rij hebben horizontaal, verticaal of diagonaal heeft gewonnen). Je kan het spel gewoon spelen, maar waarschijnlijk kan je er net zo snel een vakinhoudelijk spel van maken. Noem een scheikundig symbool, een Engels woord om te vertalen, een letter van een grootheid, of een eenheid waarbij de grootheid gevraagd wordt, … Verdeel de klas in tweeën, stel een vraag en bij een goed antwoord mag er een schijfje geplaatst worden. Met 6 rijen van 7 kolommen zijn er in principe niet meer dan 42 vragen nodig (maar meestal kom je daar niet aan). In het bijgevoegde Notebook bestand zijn de schijfjes InfiniteCloners en is “de houder met de gaten” vastgezet.
Ook kan je een spel meer voorbereiden. In elk rondje komt een vraag. Bijvoorbeeld een scheikundige formule van een zout. De leerling kiest er één uit, geeft de juiste naam en mag dan een schijfje plaatsen op die plek.
Op zich kunnen leerlingen dit zelf doen (leerlingen aan het bord). Mooi is dat de leerling vrij is om te kiezen welke van de 7 “onderste” mogelijkheden hij of zij kiest. Strategische overwegingen maken de keuze iets kleiner, maar eigenlijk kan iedere leerling met succes naar het bord en weer terug naar zijn of haar plaats.
Ook kunnen bijvoorbeeld Engelse woordjes in de cirkeltjes geplaatst worden. Met de vraag om ze te vertalen.
De letters staan onder de kolommen zodat leerlingen duidelijk kunnen maken waar de schijfjes moeten vallen (als ze niet zelf aan het bord staan) of om binnen het team te kunnen overleggen over een strategie.
Smarttech (de makers van SMART Board en de bijbehorende SMART Notebook software) heeft aangekondigd dat er een nieuwe versie beschikbaar komt van SMART Notebook (versie 11). Gratis te downloaden voor de huidige gebruikers ergens verderop in het voorjaar (mei 2012?).
SMART Notebook versie 11 gaat werken op Windows (7 en XP) computers maar ook op Mac computers (Lion en Leopard). En dat is goed nieuws want de laatste versie (10.8) werkt juist niet met Mac IOS Lion.
Smarttech zorgt met SMART Notebook 11 voor een betere integratie van internet activiteiten binnen een presentatie (zo kan een website binnen in een dia bekeken worden) met de embedded web browser. Verder spreken de Reset page optie me wel aan en het maken van geluid(opnamen) Audio recording waarna deze bestandjes aan elk object gekoppeld kunnen worden. Dus een tekening van bijvoorbeeld een skelet kan voorzien worden van gesproken namen van alle botten, of een foto van een kerk kan voorzien worden van het woord church als gesproken tekst.
Activity builder – Creates activity objects that react to actions with animations or sound Embedded web browser – Inserts web browsers directly onto a SMART Notebook software page Enhanced contextual toolbar – Responds to actions by giving users the required tool choices when they choose a certain object Crayon – Creates authentic crayon drawings on a SMART Board interactive whiteboard Customized creative pen – Builds a unique creative pen from any image Reset page – Brings SMART Notebook software page back to its last saved state to instantly start again Gesture recognition – Supports four-touch interactivity for the SMART Board 800 series interactive whiteboard and the SMART Board 8070i interactive display. Also recognizes new shake gesture to group or ungroup objects. Audio recording – Records sounds directly into a file Shape image fill – Adjusts the size of an image to fit into a specific shape Updated tables – Supports scaling, moving and interacting within tables more easily New text engine – Provides improved text formatting and consistency Fade ink – Fades any regular ink Full-page frame – Allows borders of the page layout to be displayed
Zo nu en dan is er een opgave die voor leerlingen werkelijk een brug te ver is. Zelfstandig lukt het niet, na de uitleg lukt het niet en na vele malen uitleggen lukt het nog steeds niet.
De opgave met een poes en een plank is hier een voorbeeld van. Iemand (wie blijft onduidelijk in de opgave) legt een plank op de kade muur. De plank steekt uit boven het water maar blijft wel liggen. Dan komt er een poes. De poes loopt over de plank van de kade tot boven het water. De vraag dringt zich op: hoever kan de poes lopen voordat het geheel in het water beland.
Leerlingen hebben geen moeite met het idee van een plank die uitsteekt en niet valt (ze kunnen dat zelf proberen met een liniaal of een boek). Ook zijn ze bekend met het begrip zwaartekracht en het tekenen van deze zwaartekracht als vector vanuit het massa middelpunt. Ook kunnen de leerlingen zich voorstellen dat de poes met plank te water gaat als de poes te ver doorloopt.
Maar ze vinden het lastig om te komen tot een berekening. Het omzetten van de tekst samen met de beelden in het hoofd naar een natuurkundige berekening loopt spaak. Enkele leerlingen zien wat de bedoeling is en lossen de -overigens eenvoudige berekening- snel op. Na de eerste uitleg valt het kwartje bij nog een groep leerlingen, maar de rest blijft in het duister ronddolen.
Voor mij is het niet altijd duidelijk waarom leerlingen hier niet uit komen. Als je het aan ze vraagt zien ze vaak niet het belang om de opgave te doorgronden (“Die opgave hebben we toch al gedaan meester”) en wordt ik niet veel wijzer. Ook niet als je aangeeft dat een vergelijkbare opgave in het proefwerk terug komt. Een aantal leerlingen doen wel hun best om de opgave alsnog te begrijpen maar missen daarbij nette duidelijke aantekeningen (zonder dat dit ze tot een bepaald inzicht brengt).
Aangezien ik in de les geen tijd meer vrij kan maken om de opgave nog een keer uit te leggen op weer een andere manier lijkt het goed om een uitleg online te zetten. Een uitleg waar de leerling alleen of samen met iemand mee aan het werk kan. In deze tijd zijn hiervoor vele mogelijkheden waaronder de volgende:
En allemaal met hun eigen voor- en nadelen. Met de Livescribe Echo pen (winkel in Nederland) kan de uitleg op papier geschreven worden en wordt de tekst samen met de gesproken uitleg opgenomen. Deze gegevens kunnen zeer simpel online gezet worden (of als pdf met geluid worden opgeslagen). Nadeel is dat bestaande tekst of plaatjes niet gebruikt kunnen worden. En het systeem heeft moeite met terug springen in de tekst (bijvoorbeeld om een eerder gemaakte tekening aan te vullen). Een weblog/elo bericht bestaat vaak uit tekst omdat de plaatjes eerst gemaakt moeten worden en later ingevoegd worden in het bericht. Een powerpoint presentatie kan goed werken (leerlingen hebben wel het programma nodig) maar moet ook eerst gemaakt worden. Als een Powerpoint presentatie bijvoorbeeld bij Slideshare wordt neergezet kunnen de leerlingen ook zonder programma (in een browser) kijken. Een screencast is een uitleg op de computer die wordt opgenomen (er ontstaat dan een video). Er zijn natuurlijk ook nog vele andere mogelijkheden om een uitleg online te krijgen.
Bij mezelf merk ik een dubbel gevoel bij online uitleg waarbij gesproken wordt. Op zich is het wel relaxed om even achterover te leunen en het geheel aan te horen, maar tegelijkertijd is het terug zoeken van informatie lastig. En leerlingen hebben de behoefte om elke gemaakte stap tot zich door te laten dringen, te analyseren en van daaruit weer verder te gaan.
Als experiment heb ik een screencast gemaakt zonder geluid. Als er een digibord in het lokaal hangt is er vast al wel een uitleg digitaal beschikbaar. Als uitgangspunt heb ik de SMARTboard Notebook presentatie gebruikt. Hoewel deze presentatie voor in de les prima is blijkt hij voor een video niet uitgebreid genoeg te zijn. Om de video te stroomlijnen zijn veel meer dia’s nodig dan in een klas situatie. Uiteindelijk heb ik ongeveer 100 dia’s gemaakt voor de uitleg (terwijl 10 in de klas ruim voldoende is). Hierbij is het belangrijk om een logisch verhaal te krijgen en in alle dia’s consequent te zijn. Zo werd de “plank” op een gegeven moment een “balk” wat niet de bedoeling was.
De presentatie heb ik vervolgens afgespeeld (gewoon doorklikken met de pijltjes toetsen) en tegelijk het geheel opgenomen. Hiervoor heb ik de Quicktime functie “Schermopname” gebruikt die in de standaard versie van Quicktime (gebruikte versie 10.1) meegeleverd wordt.
De video heb ik voor leerlingen als download op mijn vak website gezet en ook bij YouTube geüpload. Nu nog even afwachten wat de reacties zijn van de leerlingen.
Uiteindelijk is het een nogal tijdrovend geheel gebleken. En heb ik waarschijnlijk nog niet DE handige manier gevonden om dit te doen. En kan ik nog wat verder experimenteren.
In juni 2011 is de website gamesvooronderwijs.nl gestart door Laurens Koppers. Zoals de naam al aangeeft wil Laurens games inzetten in het onderwijs. De eerste game is VillaElektra en gaat over elektriciteit. Na een introductie animatie over de meterkast en de beveiligingen die daar zijn ingebouwd kan in Villa Elektra het geleerde in praktijk gebracht worden. In de Villa moet eerst de meterkast worden ingericht en vervolgens worden in verschillende kamers installaties aangelegd. Als alles goed verloopt krijgt de speler een heus diploma.
Mooi aan deze (flash)animaties is dat ze helemaal in het Nederlands geschreven zijn en gebruik maken van Nederlandse symbolen.
Er is een mooie docentenhandleiding beschikbaar en een leerlingen boekje maar die staan hier niet online. Ik denk dat je daarvoor even contact moet opnemen met Laurens (adres staat op de website).
De Nationale Hoorstichting doet veel aan voorlichting over geluid, gehoor, gehoorschade, het voorkomen van gehoorschade, enz. Voor het voortgezet onderwijs hebben ze een mooie website gemaakt waar je leerlingen informatie kan laten zoeken en testjes kan laten doen (liefst met koptelefoon): Oorcheck!
Sommige testjes moet een leerling echt zelf doen, maar bijvoorbeeld de test om te kijken tot welke frequentie je nog kan horen is ook goed bruikbaar met een digibord.
beeldcitaat
De website is bedoeld voor middelbare school kinderen. Maar ook voor kleinere kinderen (tot 12 jaar) is een website gemaakt (Kinderhoortest) en voor volwassenen is de “normale” Nationale Hoortest beter geschikt.
Het kost me meer moeite om over te stappen van SMARTboard naar ActivBoard dan ik had verwacht. Veel zal nog gewoon onwennigheid zijn en sommige dingen zijn (nog?) lastig te begrijpen/te doorgronden.
Beide programma’s zetten de onderdelen als object op het scherm. Een geselecteerd object krijgt allerlei mogelijkheden om het object te manipuleren.
SMARTboard
Een SMARTboard Notebook object krijgt 3 handels (zoals eerder besproken): een groene om het object te draaien, een witte om het formaat aan te passen (en in combinatie met een ingedrukte SHIFT toets blijft de lengte/breedte verhouding constant) en een driehoekje om naar het “rechtermuisknop menu” te gaan. Het object krijgt ook een stippel kader zodat ik kan zien hoe groot het object is.
ActivBoard
ActiveBoard heeft veel meer handels : de puntjes vergroten het object in die richting, het schuine streepje vergroot het object met behoud van de lengte/breedte verhouding, met het kruisje met pijltjes is het object te verplaatsen en met het handje is het object ook te verplaatsen alleen zie je dan eerst een kopie verschuiven (en kan je met de ALT toets -op de Mac in ieder geval- een duplicaat/kopie maken van het object) en met het boogje kan het object gedraaid worden.
Als je meerdere objecten selecteert bij ActivBoard komt er ook nog een knop om de onderdelen te groeperen. Bij SMARTboard kan je groeperen via het rechter muis menu (driehoekje).
Bij het SMARTboard oogt het geheel wat rustiger, het object is ook mooi afgebakend. Ik denk dat leerlingen hier beter mee aan de slag kunnen dan met de vele knopjes van ActivBoard, maar wie weet. Het ActivBoard object reageert soms wel onverwacht (maar dat komt in een volgend bericht).
Digitale borden zijn een verrijking voor je les, maar vooral als je de lessen ook digitaal hebt voorbereid. Het is voor mij dan wel nodig om de software ook thuis te kunnen gebruiken. Via de ICT afdeling van mijn school is het nog niet gelukt om een werkende versie van ActivStudio 3 te bemachtigen voor mijn -niet Intel- Mac. Terwijl dat de software is die overal geïnstalleerd staat op de school. Nu is ActiveStudio niet zo heel lang meer ondersteund (tot september 2011) door Promethean, maar voor nu is het voor mij toch wel van belang om thuis de lessen voor te kunnen bereiden. Nu moet ik zeggen dat ik niet goed begrijp waarom software leveranciers die leveren aan het onderwijs “verouderde” software niet langer beschikbaar stellen als er een nieuwere versie uitkomt. Juist in het onderwijs lopen de inversteringen vaak traag en wordt veel met “niet up-to-date” materiaal gewerkt. SMARTboard heeft de software versies die geschikt zijn voor oudere computers (versies 9.5 en 9.7) nog gewoon online staan.
De installatie van het programma verloopt probleemloos. Het installeren van de resources ook, hoewel die voor mij in eerste instantie niet te vinden waren. De resources gaan in een persoonlijke map (op de harde schijf) terwijl de knoppen die verwijzen naar de resources gaan naar de gedeelde resources (in een Shared map).
ActivStudio start op met, zoals te verwachten is, een leeg scherm. Bovenin de menubalk en zwevend de ToolBox. Bestanden worden opgeslagen met de extensie .flp (van flipchart).
Digiborden doen uiteindelijk allemaal zo’n beetje hetzelfde (tonen van beelden op een scherm) maar de software bepaalt hoe ik er als docent mee werk. ActiveStudio oogt in eerste instantie wat druk. Er zijn veel instel mogelijkheden waardoor de menu’s lang zijn. Wat ook opvalt is de zwevende Toolbox, die voor mijn gevoel altijd in de weg staat. Maar dat zal wel wennen. Hoewel ik het niet erg zou vinden als de toolbox een vaste plek kan krijgen in het programma (zoals Word dat ook doet met de verschillende menu’s die zowel bovenin kunnen staan als zwevend gemaakt kunnen worden).
In eerdere berichten heb ik het gehad over magnetisme (o.a. over een staafmagneet). Deze plaatjes geven een mooi beeld bij het aantrekken van verschillende polen of het afstoten van gelijke polen bij een staafmagneet.
Aantrekking (foto: Alexander Wilmer Duff, pd)Afstoting (foto: Alexander Wilmer Duff, pd)
Onlangs kreeg ik melding van een fout in een afbeelding op onze vakgroep website (figuur overgenomen en duidelijk niet goed gecontroleerd). De fase overgangen tekening (met moleculen als bolletjes) maar snel aangepast en direct in Notebook gezet (1 bladzijde).
Bernard Blogt 